صفر تا صد مالیات شرکتها

انواع مالیات شرکتها و چگونگی محاسبه آنها

مبلغ پرداختی مالیات در مورد شرکتها و موسسات ، به جز آن درآمدهایی که طبق مقررات نحوه دیگری برای تشخیص آن مقرر شده است ، بر اساس میزان سود خالص فعالیت و قوانین مالیات و تبصره های آن تعیین می‌شود.بر این اساس علم و آگاهی افراد از قوانین مالیاتی‌ کمک زیادی به آنان درعمل به وظایف قانونی و بهره مندی ازتسهیلاتی که قانون برای مؤدیان در نظر گرفته و عدم شمول جریمه‌های احتمالی که برای آنان پیش بینی شده، می‌کند.قبل از هرچیز باید بگویم که شرکت فقط درصورتی که فعالیت مالی و درآمد داشته باشد مشمول مالیات میشود و در صورتی که شرکت بعد از ثبت غیر فعال باشد ، مشمول هیچگونه مالیاتی نخواهد بود.ملاک فعال بودن شرکتها ، صدور فاکتور رسمی ، عقد قرارداد با اشخاص ، گردش حساب بانکی و فعالیت با نام شرکت میباشد.

یک سوال : اشخاص حقوقی یعنی چه؟

کلیه شرکت‌های تجاری ، مؤسسات غیر تجاری، شعبه های شرکت‌ها و سازمانها که توسط اداره ثبت شرکت‌ها و مالیکت صنعتی  و یا حتی تشکیلات قانونی به وجود آمده و به صورت قانونی ثبت می‌شوند و همچنین شرکت‌های دولتی،‌ وزارتخانه‌ها، نهادهای عمومی که طبق قانون و یا مصوبه، فعالیت می‌نمایند و یا اینکه فعالیت آنها منوط به صدور مجوز توسط مراجع قانونی می باشد به مانند اتحادیه‌ها و مجامع صنفی، انجمن‌های حرفه‌ای، احزاب و غیره ، به عنوان اشخاص حقوقی تلقی می‌گردند.

درآمدهایی که مشمول مالیات اشخاص حقوقی میشود چیست؟

مجموع  درآمد شرکت‌ها و درآمد ناشی از فعالیت‌های منتفع سایراشخاص حقوقی که از منابع مختلف در کشور یا خارج از کشور به دست می آید، پس از کسر هزینه ها و  زیان‌های بوجود آمده و کسر معافیت‌های مقرر به استثنای مواردی که طبق مقررات قانون مذکوردارای نرخ جداگانه‌ای می‌باشد، مشمول مالیات به نرخ بیست و پنج درصد ( 25%) خواهد بود.یعنی 25 درصد سود خالص سالیانه شرکت.

در مورد اشخاص حقوقی غیر تجاری مانند بعضی موسسات که به منظور تقسیم سود تأسیس نشده‌اند، در صورتی که دارای فعالیت سود مندانه باشند، از کل درآمد مشمول مالیات فعالیت انتفاعی آنها مالیات وصول می‌شود. اشخاص حقوقی خارجی و موسسات مقیم خارج از کشور از مأخذ کل درآمد مشمول مالیات که ازبهره برداری سرمایه در کشور  یا از فعالیتهایی که مستقیما یا به وسیله نمایندگی از قبیل شعبه، کارگزار و امثال آن در کشور  انجام می‌دهند یا ازواگذاری انواع امتیازات و سایر حقوق خود، انتقال دانش فنی یا به نرخ مذکور مشمول مالیات خواهند بود. نمایندگان اشخاص و موسسات مذکور در ایران نسبت به درآمدهایی که به هر عنوان به حساب خود تحصیل می کنند طبق مقررات مربوط به قانون مالیات‌ها مشمول مالیات می‌باشند.

همچنین هنگام محاسبه مالیات بردرآمد اشخاص حقوقی اعم از ایرانی یا خارجی، مالیات‌هایی که قبلا پرداخت شده است با رعایت مقررات و ضوابط مربوط از مالیات متعلق کسر خواهد شد و اضافه پرداختی از این بابت قابل استرداد است.همچنین به ازای هر ده درصد  افزایش درآمد ابرازی مشمول مالیات اشخاص حقوقی نسبت به درآمد ابرازی مشمول مالیات سال گذشته آن‌ها، یک واحد درصد و حداکثر تا پنج واحد درصد از نرخ‌های مذکور کاسته می‌شود. شرط برخورداری از این تخفیف تسویه بدهی مالیاتی سال قبل و ارائه اظهار نامه مالیاتی مربوط به سال جاری در مهلت اعلام شده از سوی سازمان امور مالیاتی است.

چگونگی تعیین درآمدهای مشمول مالیات اشخاص حقوقی

قبل ازآنکه بازنگری و اصلاح قانون مالیات‌ها ،  ماموران مالیاتی درآمد مشمول مالیات اشخاص  حقوقی و شرکتها  را از دو طریق رسیدگی به دفاتر و روش علی الراس تعیین می‌کردند.لیکن در اصلاحیه قانون مالیات‌ها قانون گذار به منظور شفافیت فعالیت‌های اقتصادی و استقرار نظام یکپارچه اطلاعات مالیاتی و نیزتعیین دقیق درآمد مشمول مالیات، پایگاه اطلاعات هویتی، عملکردی و دارایی اشخاص حقیقی و  حقوقی را در سازمان امورمالیاتی پیش بینی نمود. از این رو قانون مالیات‌ها به شرح ذیل اصلاح گردید:

درآمدهای مشمول مالیات در مورد شرکتها و اشخاص حقوقی ( به استثنای درآمدهایی که طبق مقررات این قانون نحوه دیگری برای تشخیص آن مقرر شده است). بر اساس میزان سوددهی فعالیت و مقررات قانون مالیات‌ها و تبصره آن مشخص می‌شود.از آنجایی که ماده فوق به برخی ازمواد قانون مالیات‌ها استناد نموده است از این رو در ادامه ضروری است مواد مذکور مورد مطالعه و بررسی قرار گیرند.

–  اصولا روش احتساب درآمد مشمول مالیات اشخاص بر اساس کل فروش کالا و خدمات به اضافه سایر درآمدهای آنان پس از کسر هزینه‌ها و استهلاکات حاصل می‌شود.

–  اشخاص حقوقی و شرکتها همچون صاحبان مشاغل موظف‌اند دفاتر و یا اسناد و مدارک حسب مورد که با رعایت اصول و مقررات مربوط به تنظیم دفاتر تجاری در خصوص تجار تنظیم می گردد، برای تشخیص درآمد مشمول مالیات نگهداری و اظهار‌نامه‌های مالیاتی خود را نیز بر اساس آنها تنظیم نمایند.

 –  درآمد مشمول مالیات اشخاص حقوقی و شرکتها که همچون اشخاص حقیقی موظف به ارسال اظهار نامه مالیاتی می‌باشند به استناد اظهارنامه مالیاتی مؤدی که با رعایت مقررات مربوط تنظیم و ارائه شده و مورد پذیرش قرار گرفته باشد، خواهد بود اما اگر مؤدی از ارسال اظهارنامه مالیاتی در مهلت قانونی و مطابق با مقررات خودداری  نماید سازمان امور مالیاتی کشور می‌تواند نسبت به تهیه اظهار نامه مالیاتی برآوردی، براساس فعالیت و اطلاعات اقتصادی کسب شده مؤدیان از طرح جامع مالیاتی و مطالبه مالیات متعلق به موجب برگ تشخیص مالیات اقدام کند.

وظایف شرکتها و  اشخاص حقوقی در مالیات

درقانون مالیات‌های مستقیم وظایف و تکالیف متعددی برای شرکتها و اشخاص حقوقی در نظر گرفته شده است که در ذیل به مهمترین آنها اشاره می‌شود.

الف : ارائه اظهار نامه مالیاتی

اشخاص حقوقی و شرکتها موظفند  اظهار نامه وتراز نامه و حساب سود وزیان متکی به دفاتر و اسناد و مدارک خود را حداکثر تا چهار ماه پس از سال مالیاتی همراه به فهرست هویت شرکاء و سهامداران و حسب مورد میزان سهام یا سهم الشرکه یا تعداد سهام و آدرس هر یک از آنها را به اداره امور مالیاتی که محل فعالیت اصلی شخص  حقوقی در آن واقع است ارائه و مالیات متعلق را پرداخت نمایند. پس از ارسال  فهرست مزبور، ارسال فهرست تغییرات در سنوات بعد کافی خواهد بود.

محل تسلیم اظهارنامه و پرداخت مالیات اشخاص حقوقی خارجی و موسسات مقیم خارج ازایران که در ایران دارای اقامتگاه یا نمایندگی می‌باشند، تهران است.حکم این ماده در مورد کارخانه داران واشخاص حقوقی در دوران معافیت نیز جاری خواهد بود.

پلمپ دفاتر قانونی ، روزنامه و کل

در سالهای گذشته اشخاص حقوقی پس از تهیه و پلمپ دفاتر قانونی ( روزنامه و کل) به اداره ثبت شرکت‌ها مراجعه و اقدام به پلمپ دفاتر می‌نمودند. اما طی سالهای اخیر پلمپ دفاتر قانونی به صورت اینترنتی و صرفا در سامانه ثبت شرکتها انجام میشود ،ذکر این مطلب نیز لازم است که شرکتهای مذکور بایستی قبل از شروع سال مالی جدید اقدام به پلمب دفاتر نموده، بدین معنی که برای عملکرد سال 1400 مؤدیان می‌بایست تا 29/12/99 نسبت به پلمپ دفاتر اقدام کرده باشند و برای عملکرد سال 1401 نیز موظف‌اند تا پایان مهلت ( 29/12/1400) نسبت به پلمپ دفاتر اقدام نمایند.

پرداخت حق تمبر مالیاتی

اشخاص حقوقی و شرکتها باید حداکثر ظرف مدت دوماه از تاریخ ثبت قانونی، مالیات نیم درهزار حق تمبر را پرداخت نمایند. ضمنا در مورد شرکت‌هایی که به افزایش سرمایه اقدام می نمایند، مکلف‌اند ظرف دوماه ازتاریخ افزایش سرمایه در اداره ثبت شرکت‌ها نسبت به ابطال تمبراقدام نمایند. درصورتی که اشخاص مذکور از این امر تخطی نمایند متخلف محسوب شده و علاوه بر پرداخت اصل حق تمبر، معادل دو برابر آن نیز مشمول جریمه می‌گردد.( ماده 51)

همچنین به موجب ماده (27) قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقاء نظام مالی کشور، شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار یا بازار خارج از بورس موضوع قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران که ازمحل آورده نقدی یا مطالبات حال شده سهامداران، افزایش سرمایه می‌دهند از پرداخت حق تمبر موضوع ماده (48) قانون مالیات‌های مستقیم و تبصره آن معاف می‌باشند.

اشخاص حقوقی بایستی هنگام پرداخت یا تخصص حقوق، مالیات متعلق را طبق مقررات ماده (85) این قانون محاسبه و کسر و ظرف سی روز ضمن ارائه لیست  حقوق بگیران که حاوی مشخصاتی نظیر نام ونشانی دریافت کنندگان حقوق و میزان آن می باشد به اداره امور مالیاتی محل، پرداخت نموده و در ماه های بعد فقط تغییرات را اعلام نمایند.

پرداخت‌هایی که کارفرمایان به اشخاص حقوقی غیر ازکارکنان خود که مشمول پرداخت کسورات بازنشستگی یا بیمه نمی‌باشند، با عنوان حق المشاوره، حق حضوردر جلسات، حق التدریس، حق التحقیق و حق پژوهش پرداخت می‌کنند. بدون رعایت معافیت موضوع ماده ( 84) قانون مالیات‌ها، مشمول مالیات مقطوع به نرخ ده درصد( 10%) می باشد و کار فرمایان موظف‌اند درموقع پرداخت یا تخصیص، مالیات متعلقه را کسر و ظرف مدت تعیین شده در ماده ( 86) این قانون با اعلام مشخصات دریافت کنندگان مطابق فرم نمونه اعلام شده توسط سازمان امور مالیاتی کشور به اداره امور مالیاتی پرداخت کنند و در صورت تخلف، مسئول پرداخت مالیات و جریمه‌های متعلق خواهند بود.

صدور صورتحساب و درجه شماره اقتصادی

 اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغلی که حسب اعلام سازمان امور مالیاتی کشور موظف به ثبت نام در نظام مالیاتی می‌شوند، مکلف‌اند برای انجام معاملات خود صورتحساب صادر و شماره اقتصادی خود و طرف معامله را در صورتحساب‌ها ، قراردادها و سایر اسناد مشابه درج و فهرست معاملات خود را به سازمان مذکور ارائه کنند.

عدم صدور صورتحساب یا عدم درج شماره اقتصادی خود و طرف معامله یا استفاده از شماره اقتصادی خود برای دیگران ویا استفاده از از شماره اقتصادی دیگران برای معاملات خود، حسب مورد مشمول جریمه‌ای معادل دو درصد مبلغ مورد معامله می‌شود . همچنین عدم ارائه فهرست معاملات انجام شده به سازمان امور مالیاتی کشور از طریق روش‌هایی که تعیین می‌شود مشمول جریمه‌ای معادل یک درصد معاملاتی که فهرست آنها ارائه نشده است، می باشد.

استفاده از سامانه‌ی صندوق فروش

مؤدیان موظف اند از سامانه صندوق فروش “صندوق ماشینی (مکانیزه) فروش” و تجهیزات مشابه استفاده کنند. معادل هزینه‌های انجام شده بابت خرید، نصب و راه اندازی تجهیزات فوق اعم از نرم افزاری و سخت افزاری از مالیات قطعی شده مؤدیان مزبور در اولین سال استفاده و یا سالهای بعد آن قابل کسر است.

سازمان مالیاتی موظف است به تدریج و بر اساس اولویت، اشخاص مشمول حکم این تبصره را تعیین و تا شهریور ماه هر سال از طریق درج در یکی از روزنامه‌های کثیر الانتشار و روزنامه رسمی کشور اعلام و از ابتدای فروردین ماه سال بعد از آن اعمال نماید.

ماده ده ، درصد (10%) از مالیات ابرازی عملکرد مؤدیانی که توسط سازمان امور مالیاتی ملزم به استفاده از سامانه فروش و تجهیزات مشابه شده اند مشروط به رعایت آئین نامه اجرایی مربوط، برای مدت دو سال اول بخشوده می‌شود. عدم اجرای حکم این تبصره موجب تعلق جریمه‌ای به میزان دو درصد فروش هستند.

ثبت نام در نظام مالیات بر ارزش افزوده

اشخاص حقوقی مکلف‌اند علاوه بر تکالیف و وظایفی که قبلا بدانها اشاره شد، در نظام مالیات بر ارزش افزوده نیز ثبت نام نموده و به سایر وظایفی که در قانون مذکور برای آنان پیش بینی شده است پایبند باشند.

مالیات بر ارزش افزوده: مالیات غیر مستقیمی است که بر تفاوت بین ارزش کالاها و خدمات عرضه شده با ارزش کالاها و خدمات خریداری یا تحصیل شده در یک دوره معین وضع می‌گردد.”

آشنایی با مالیات بر ارزش افزوده

طبق ماده 3 قانون مالیات بر ارزش افزوده، به تفاوت بین ارزش کالاها و خدمات عرضه شده با ارزش کالا یا خدمات خریداری یا تحصیل شده در یک دوره معین، ارزش افزوده گفته می شود. این مفهوم به فرایند تولید مربوط است و نه به کالای خاص. مالیات ارزش افزوده نوعی مالیات عام (بر عموم کالاها و خدمات مگر موارد معاف تعلق می‌گیرد) است که به صورت چند مرحله‌ای از اضافه ارزش کالاهای تولید شده یا خدمات ارائه شده در مراحل مختلف تولید و توزیع اخذ می‌شود.

به عبارت دیگر مالیات بر ارزش افزوده مالیاتی است که در طول فرآیند تولید و خدمات از محل تولید تا فروش کالا به مشتری نهائی، مرحله به مرحله اخذ می‌شود. مالیات ارزش افزوده برای مصرف طراحی شده است که مصرف کنندگان آن را در زمان خرید خود می پردازند که این مالیات توسط فروشندگان جمع آوری شده و از این طریق در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار می گیرد.

این مالیات به صورت غیر تصاعدی در این زنجیره قرار دارد: واردات، تولید، توزیع و مصرف که نهایتاً مصرف کنندگان پرداخت کننده آن هستند. در این مالیات، نباید مالیاتی توسط تولید کنندگان پرداخت شود و باید مصرف کننده نهایی فقط این مالیات را بپردازد؛ بنابراین تولیدکنندگان پرداختی و مالیاتی که بابت خرید مواد اولیه و سایر کالاها را انجام داده‌اند از خریداران دریافت کرده و مابه‌التفاوت را به دولت پرداخت می کنند. پیش از ادامه مقاله پیشنهاد می‌کنیم با مراجعه به صفحه «آموزش مالیات» با آخرین قوانین و مقررات مالیاتی اشخاص حقیقی و حقوقی به صورت صفر تا صد آشنا شوید.

کالاهایی که مالیات ارزش افزوده به آن ها تعلق می گیرد کدام است؟

مالیات بر ارزش افزوده شامل تمام خدمات و کالاهایی که در ایران به فروش می‌رسد می شود اما دارای چند استثنا است: سیگار و سوخت هواپیما دو کالای خاص هستند که به هرکدام به ترتیب 12 و 20 درصد مالیات ارزش افزوده تعلق می‌گیرد؛ به محصولات کشاورزی فرآوری نشده، کالاهای اساسی (برنج، روغن، گوشت و…) و خدمات بهداشتی مالیات بر ارزش افزوده تعلق نمی‌گیرد.

نحوه محاسبه مالیات بر ارزش افزوده

به عنوان مثال، تولید کننده خودرو (با نام فرضی خودروسازان آسیا)  را در نظر بگیرید که در کشوری با نرخ 10% مالیات بر ارزش افزوده فعالیت می کند.

شرکت خودروسازان مواد خام را با قیمت 2 میلیون ریال خریداری می کند که طبیعتاً مالیات بر ارزش افزوده ی آن 200,000 ریال است که باید به دولت پرداخت کند. جمع قیمت کل در این حالت 2,200,000 می شود.

خودروسازان محصولات تولید شده را به قیمت 5 میلیون ریال به علاوه 500,000 ریال ارزش افزوده و جمع کلی 5,500,000 ریال به توزیع کننده می فروشد. در این حالت تولید کننده فقط 300,000 ریال به عنوان مالیات بر ارزش افزوده را به دولت پرداخت کرده است. به عبارتی تولید کننده 10% سودی که در این فرآیند به دست آورده است ( 3 میلیون ریال) را به عنوان VAT پرداخت می کند.

در نهایت توزیع کننده این محصول را با قیمت 10 میلیون ریال که ارزش افزوده آن 1000,000ریال می شود به مصرف کننده نهایی می فروشد که جمع کل آن 11 میلیون ریال می شود. توزیع کننده در این مرحله 500,000 ریال را به عنوان مالیات بر ارزش افزوده پرداخت می کند. 500000 ریال مابقی را تولید کننده در مرحله قبل پرداخت کرده است و به عبارتی توزیع کننده در این مرحله 10% سودخالص خود را پرداخت می کند.

5)  مقررات مالیاتی مربوط به شرکت‌های ترکیبی یا ادغامی

6)  شرکتهایی که با تاسیس شرکت جدید یا با حفظ شخصیت حقوقی یک شرکت درهم ادغام یا ترکیب می شوند از لحاظ مالیاتی مشمول مقررات زیر هستند.

الف) تاسیس شرکت جدید یا افزایش سرمایه شرکت موجود تا سقف مجموع سرمایه های ثبت شده شرکت‌های ادغام یا ترکیب شده از پرداخت نیم درهزار حق تمبر موضع ماده ( 48) قانون مالیات‌ها معاف است.

ب)انتقال دارایی‌های شرکت‌های ادغام یا ترکیب شده به شرکت جدید یا شرکت موجود حسب مورد به ارزش دفتری مشمول مالیات مقرر در این قانون نخواهد بود.

ج) عملیات شرکت‌های ادغام یا ترکیب شده در شرکت جدید یا شرکت موجود مشمول مالیات دوره انحلال موضوع بخش مالیات بر درآمد این قانون نخواهد بود.

د)استهلاک دارایی‌های منتقل شده به شرکت جدید یا شرکت موجود باید بر اساس روال قبل از ادغام یا ترکیب ادامه یابد.

ه) هر گاه درنتیجه ادغام یا ترکیب، درآمد به هر یک از سهامداران در شرکت‌های ادغام یا ترکیب شده تعلق گیرد طبق مقررات مربوط مشمول مالیات خواهد بود.

و) کلیه تعهدات و تکالیف مالیاتی شرکت‌های ادغام یا ترکیب شده به عهده شرکت جدید یا موجود حسب مورد می‌باشد.

6)مقررات مربوط به انحلال اشخاص حقوقی

ارائه اظهارنامه صورت دارایی و بدهی

مواد (114) الی (118) قانون مالیا‌های مستقیم به وظایف آخرین مدیران شرکت و مدیران تصفیه و نیز تکالیف مربوط به آنان اشاره داشته به طوری که در بخشی از ماده (114) قانون مذکور تصریح می نماید که آ‌خرین مدیران اشخاص حقوقی مکلف‌اند قبل از تاریخ تشکیل مجمعی که برای اتخاذ تصمیم نسبت به انحلال شرکت دعوت می شوند اظهارنامه‌ای حاوی صورت دارایی و بدهی شرکت را درتاریخ دعوت، تنظیم و به اداره امور مالیایت مربوطه ارائه نمایند.

تکلیف مدیران تصفیه

همچنین مدیرانی تصفیه مکلف‌اند ظرف شش ماه از تاریخ انحلال ( تاریخ ثبت انحلال شرکت در اداره ثبت شرکت‌ها) اظهار نامه مالیاتی مربوط به آخرین دوره عملیات شرکت را تنظیم و به اداره امور مالیاتی مربوطه ارائه و مالیات متعلق را پرداخت نمایند.

برای هرگونه سوال پیرامون صفر تا صد ثبت شرکتها و مشاوره پیرامون امور مالیاتی و سایر امور متناسب  برای کسب و کارتان با ما تماس بگیرید.

دفتر مرکزی 

تلفن تماس دفتر : 03537334934|  تلفن همراه مستقیم مدیران : 09132564983– 09131588851

ساعات کاری مجتمع:

 ۸ صبح الی 16 عصر

مجتمع حقوقی-ثبتی سورنا